Türkiye’nin tartışılmayan çevre sorunlarından olan tarımsal gübreleme kaynaklı nitrat kirliliği toplum sağlığı açısından önem taşıyor. Yanlış ve bilinçsiz gübreleme ve sulamanın etkili olduğu nitrat kirliliği, sanayi atıkları ve diğer atıklarla sularda ötrofikasyon adı verilen kirliliğe neden oluyor. Su kaynaklarının kirlenmesi ise canlı hayatına olumsuz etki ediyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı bir yönetmelikle yapılacak çalışmaları belirlemiş ancak CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer yönetmeliğin uygulanmasında bazı sorunlar olduğunu belirtti. Konuyla ilgili bir soru önergesi veren Özer, Bakan Bekir Pakdemirli’ye, “Türkiye’nin nitrat kirliliği açısından bölgesel ve detaylı ölçümlerle durumunu gösteren bir çalışmanız var mıdır? Varsa verileri açıklar mısınız? Bir çalışmanız yoksa bunun nedeni nedir?” diye sordu.

KANSEROJEN ETKİSİ BULUNUYOR
CHP’li çiftçi vekil Aydın Özer konuyla ilgili yaptığı açıklamada son yıllarda Türkiye’deki ekili tarım alanlarındaki azalmaya değinerek “Tarım alanı azalıyor ama kimyevi gübre ve tarım ilaçlarının kullanımında artış görülüyor. Bu, nitrat kirliliğinin artması demek. Bilinçli çiftçimiz toprağına nasıl ve ne kadar gübre kullanması gerektiğini bilir. Bununla birlikte toprak analizlerinin belli aralıklarla devlet tarafından yapılması çiftçiyi önemli bir dertten kurtaracaktır” diye konuştu.

Aşırı nitratın sularda, toprakta ve bitkilerde fazla miktarlarda birikmesi ve tüketimle insana geçmesi sonucu kanserojen etkisi olduğunu ve hafife alınmaması gerektiğini belirten CHP’li Özer Bakanlığın ilgili yönetmeliğine de dikkat çekerek, “Nitrata hassas bölgelerin iki yılda bir tebliğ edilmesi yönetmelikte var ama uygulamada yok” dedi.

İKİ YILDA BİR TEBLİĞ EDİLMESİ GEREK
CHP’li Özer’in soru önergesinde de yönetmelikle ilgili şu bilgi yer aldı:

“AB uyum yasaları çerçevesinde 2004’te çıkarılan ve 2016 yılında revize edilen Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği de tarımsal kaynaklı nitratın suda neden olduğu kirlenmenin tespit edilmesi, azaltılması ve önlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Yönetmeliğin 6’ncı maddesi, nitrata hassas bölgelerin yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren iki yıllık dönem içinde yayımlanacak tebliğ ile ilan edilmesini getiriyor. Yine bu tebliğ belirlenmiş bölgelerin en az her dört yılda bir olmak üzere gözden geçirilmesini, ihtiyaç halinde de revize edilmesini veya ilave yapılmasını belirliyor.”